top of page

 

GDY JEDZENIE STAJE SIĘ OBSESJĄ

Każdy wie, że je siÄ™ po to, aby żyć. Nieustannie musimy dostarczać naszemu ciaÅ‚u materiaÅ‚ów budulcowych do wzrostu czy regeneracji uszkodzonych tkanek, zwiÄ…zków energetycznych do ruchu czy pracy narzÄ…dów wewnÄ™trznych, skÅ‚adników regulujÄ…cych, które czuwajÄ… nad wÅ‚aÅ›ciwym przebiegiem zachodzÄ…cych tu procesów. Pokarm jest paliwem, bez którego nasz organizm daleko nie zajedzie.

additudemag.com

Bywa jednak, że nie wszyscy o tym pamiÄ™tajÄ…. Co gorsze - w jedzeniu widzÄ… przyczynÄ™ wszystkich swoich życiowych problemów. CzujÄ… obsesyjny lÄ™k przed przytyciem i za wszelkÄ… cenÄ™ starajÄ… siÄ™ do tego nie dopuÅ›cić. Wtedy jedzenie staje siÄ™ problemem, zagrażajÄ…cym zdrowiu, a czÄ™sto także życiu chorego. Te zaburzenia odżywiania wystÄ™pujÄ… pod dwiema postaciami: jadÅ‚owstrÄ™tu psychicznego - zwanego anoreksjÄ… (anorexia nervosa) oraz żarÅ‚ocznoÅ›ci psychicznej - zwanej bulimiÄ… (bulimia nervosa). Obie choroby majÄ… podÅ‚oże psychiczne i za ich przyczynÄ™ przyjmuje siÄ™ niskÄ… samoocenÄ™ i brak wiary w siebie, niezadowolenie z figury, przekonanie, że tylko szczupÅ‚a sylwetka jest atrakcyjna i pomocna w życiu. Mimo, że choroby te radykalnie różniÄ… siÄ™ przebiegiem, doprowadzajÄ… do takiego samego efektu - skrajnego wycieÅ„czenia organizmu.

Osoby chore na anoreksjÄ™ postrzegajÄ… siebie jako dużo grubsze i brzydsze niż sÄ… w rzeczywistoÅ›ci, nierzadko czujÄ… wstrÄ™t do swojego ciaÅ‚a i majÄ… zaniżone poczucie wÅ‚asnej wartoÅ›ci. OdczuwajÄ… niepohamowanÄ… niechęć do jedzenia, dlatego wydzielajÄ… sobie minimalne porcje posiÅ‚ków, albo stosujÄ… Å›rodki przeczyszczajÄ…ce i moczopÄ™dne, prowokujÄ… wymioty lub podejmujÄ… morderczy wysiÅ‚ek w celu spalenia przyjÄ™tych kalorii. CzÄ™sto nie majÄ… apetytu, a nawet wcale nie czujÄ… gÅ‚odu, wiÄ™c okresowe gÅ‚odówki nie stanowiÄ… dla nich przykrego wyrzeczenia. Czasami stwierdzajÄ…, że sÄ… syte, zanim zacznÄ… jeść.
 

W efekcie stosowania takich praktyk anorektyk ma skrajnie szczupÅ‚e ciaÅ‚o, zupeÅ‚nie pozbawione tkanki tÅ‚uszczowej (potem zanika także masa mięśniowa), wyostrzone rysy twarzy, suchÄ… skórÄ™, zniszczone, Å‚amliwe paznokcie i wÅ‚osy, jest odwodniony. Co ciekawe osoba chora na jadÅ‚owstrÄ™t wydaje siÄ™ tego zupeÅ‚nie nie dostrzegać: nawet kiedy jest przeraźliwie wychudzona i wyniszczona, ciÄ…gle twierdzi, że jest otyÅ‚a i powinna zgubić jeszcze kilka kilogramów. Z oczywistych powodów czuje siÄ™ bardzo osÅ‚abiona. U kobiet czÄ™sto dochodzi do zatrzymania miesiÄ…czki. Wraz z rozwojem choroby charakterystyczna jest coraz wiÄ™ksza drażliwość, poirytowanie, odsuwanie siÄ™ od ludzi. Jednym z kryteriów rozpoznawczych anoreksji jest spadek masy ciaÅ‚a o ponad 15%. Zdarza siÄ™, że po kilkumiesiÄ™cznym ograniczaniu jedzenia dochodzi do 40% utraty wagi, a w skrajnych przypadkach nawet do 60% utraty należnej masy ciaÅ‚a. UtrzymujÄ…ca siÄ™, nieleczona anoreksja prowadzi do poważnych zaburzeÅ„ pracy wielu narzÄ…dów - arytmii, niewydolnoÅ›ci serca, nerek, zapalenia pÅ‚uc i innych zakażeÅ„. Niektóre z nich mogÄ… być groźne dla życia. WspóÅ‚czynnik umieralnoÅ›ci wynosi - w zależnoÅ›ci od badaÅ„ - 4-22%. Niestety, duży odsetek chorych popada w stan depresji i popeÅ‚nia samobójstwo.

​

Bulimia z kolei charakteryzuje siÄ™ okresowymi napadami żarÅ‚ocznoÅ›ci, z utratÄ… kontroli nad iloÅ›ciÄ… spożywanych pokarmów. Chorzy pochÅ‚aniajÄ…, trudne do wyobrażenia sobie przez osobÄ™ trzeciÄ…, iloÅ›ci jedzenia. CzujÄ… siÄ™ gÅ‚odni nawet bezpoÅ›rednio po jedzeniu. Gdy opróżniÄ… już lodówkÄ™, potrafiÄ… siÄ™gnąć po papier albo mydÅ‚o. Osoby te zdajÄ… sobie sprawÄ™, że jedzenie wymknęło siÄ™ spod ich kontroli, próbujÄ… wiÄ™c miÄ™dzy okresami obżarstwa rygorystycznie przestrzegać diety i opanować napady żarÅ‚ocznoÅ›ci. WstydzÄ… siÄ™ tego i utrzymujÄ… w tajemnicy przed najbliższym otoczeniem, czÄ™sto objadajÄ…c siÄ™ nocÄ…. Intensywnie ćwiczÄ…, prowokujÄ… wymioty oraz nadużywajÄ… Å›rodków przeczyszczajÄ…cych i moczopÄ™dnych. Bywa, że po wymiotach odczuwajÄ… tak wielkÄ… ulgÄ™, że przejadajÄ… siÄ™ po to, aby je wywoÅ‚ać. Jedzenie czÄ™sto traktujÄ… jako namiastkÄ™ miÅ‚oÅ›ci lub odtrutkÄ™ na stres, zmartwienie czy inne życiowe problemy.

​

Okresem szczególnie predysponujÄ…cym do pojawiania siÄ™ zaburzeÅ„ odżywiania jest dojrzewanie. DokonujÄ…cym siÄ™ wtedy zmianom fizycznym i psychicznym, czÄ™sto towarzyszy szczególne rozchwianie emocji. Pojawia siÄ™ bunt przeciwko autorytetom, uwaga koncentruje siÄ™ gÅ‚ównie na sobie, na wÅ‚asnym wyglÄ…dzie i figurze.  Nastolatki  wszÄ™dzie oglÄ…dajÄ…, nieustannie lansowany przez media i projektantów mody, wzorzec kobiecej urody - z wyraźnÄ… niedowagÄ… i zapadniÄ™tymi policzkami - i ten ideaÅ‚ chcÄ… osiÄ…gnąć. W okresie tym zaburzenia odżywiania sÄ… najwiÄ™ksze i wynoszÄ… w anoreksji ok. 1% populacji mÅ‚odzieży, w bulimii ok. 2%. WystÄ™puje wyraźna, bo 15-krotna, przewaga zachorowaÅ„ u dziewczÄ…t. Na zaburzenia odżywiania cierpiÄ… najczęściej dziewczÄ™ta i mÅ‚ode kobiety, których kariera zawodowa jest zwiÄ…zana z koniecznoÅ›ciÄ… utrzymywania szczupÅ‚ej sylwetki. SÄ… to wiÄ™c mÅ‚ode tancerki, modelki, uczennice szkóÅ‚ baletowych, pÅ‚ywaczki, gimnastyczki. ZdarzajÄ… siÄ™ przypadki zachorowaÅ„ wÅ›ród osób starszych, nawet 30-letnich, choć zdecydowanie rzadziej.

​

Leczenie zależy od konkretnego przypadku, czasem wymaga hospitalizacji. Oprócz przywrócenia normalnej wagi bardzo ważna jest psychoterapia, która pozwala chorej osobie bardziej obiektywnie spojrzeć na wÅ‚asne ciaÅ‚o i pozbyć siÄ™ obsesyjnego strachu przed otyÅ‚oÅ›ciÄ…. Czasem wyleczenie można osiÄ…gnąć dopiero po kilku latach, a w niektórych przypadkach choroba powraca. U wielu chorych na anoreksjÄ™ pojawiajÄ… siÄ™ różne zaburzenia psychiczne, np. depresja, fobie spoÅ‚eczne, agorafobia.

news.shineh.ir

bottom of page